گواهی تدریس علامه مجلسی به افضل دماوندیحوه تکثیر کتابهای علمی، تدریس و مصون نگهداشتن آنها از جعل و تحریف، یکی از مهمترین دغدغههای دانشمندان دینی بوده است. آنها برای این منظور، از روشی استفاده نمودهاند که در اصطلاح کتابشناسی به آن "بلاغ" یا "انها" گفته میشود. بلاغ دستخطی از استاد بود که در نسخه نوشته میشد و بهوسیله آن گواهی، شرکت شاگرد در درس را تایید میگردید و ضمناً صحّت نسخه نیز تایید میگشت؛ بنابراین "بلاغ" هم گواهی تحصیلی بود و هم نشان صحّت نسخه بهشمار میرفت. اساتید در هر نسخه علامت بلاغهای متعددی مینوشتند و در پایان نسخه یا پایان بخشهای کتاب در ضمن بلاغها برای شاگرد اجازه نقل حدیث و روایت را بهنحو عموم یا درباره آن اثر یا آثاری خاص صادر میکرد که این اجازه گواهی علمی برای آن شاگرد در اعتبار روایتها و استنادهایش به شمار میآمد. در این مقاله گواهی درسی علّامه مجلسی برای شاگردش افضل بن خدابخش دماوندی بررسی میشود. ۱ - شخصیت دماوندیمتن درسی: تهذیب الاحکام؛ تاریخ پایان درس: اواسط جمادی الثانی ۱۰۷۱. محل تحریر گواهی: تهذیب الاحکام پایان کتاب طهارت؛ ضمیمه گواهی: اجازه به شاگرد افضل بن خدابخش دماوندی نسخهای از تهذیب الاحکام شیخ طوسی را تحریر و در چهارشنبه آخر ذیقعده ۱۰۶۳ به اتمام رسانده است. در پایان کتاب طهارت از این نسخه، علّامه مجلسی گواهی قرائت و اجازه روایت برای وی در اواخر جمادی الثانی ۱۰۷۱ نوشته است. ۲ - متن گواهیمتن گواهی: «بسم الله الرحمن الرحیم انهاه المولی الفاضل البارع التقی النقی الذکی الالمعی اللوذعی مولانا افضل- وفقهالله تعالی لمراضیه- سماعاً و تحقیقاً و تصحیحاً و ضبطاً فی مجالس آخرها اواخر شهر جمادی الثانیة من شهور سنة احدی و سبعین و الف. و اجزت له ان یروی عنّی ما سمعه منّی باسانیدی المتصلة الی ارباب العصمة (علیهمالسّلام) آخذا علی من الاحتیاط الذی لایضلّ سالکه و لا تظلم مسالکه. نمقه بیمناه الجانیة الفانیة احقر عباد الله محمّد باقر بن محمّد تقی، حامداً مصلیاً مسلماً.» [۱]
فهرست نسخههای خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج۲، ص۴۵۵، نسخه ش۲۸۸۷.
[۲]
فهرست نسخههای خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج۱، ص۵۳۹.
۳ - پانویس
۴ - منبعصدرایی خویی، علی، مجله حدیث حوزه، برگرفته از مقاله «شانزده گواهی تدریس از علّامه مجلسی»، سال اوّل، شماره یک، زمستان ۱۳۸۹. ردههای این صفحه : اجازههای نقل روایت | شاگردان علامه مجلسی | علامه مجلسی | گواهیهای علمی | مباحث حدیثی
|